Verslaving is een complex en veelzijdig fenomeen. Mensen vragen zich vaak af waarom iemand verslaafd raakt aan alcohol of drugs. Is het simpelweg een gebrek aan wilskracht, of spelen er onderliggende psychologische en sociale factoren een rol? In dit artikel verken ik de mechanismen die bijdragen aan de ontwikkeling van verslaving en doe ik dat vanuit mijn ervaring als docent aan de politieacademie en life coach. Ik heb vaak gezien hoe zowel jongeren als volwassenen worstelen met de uitdagingen van het dagelijks leven en hoe hun overtuigingen hen kunnen verstrikken in een vicieuze cirkel van afhankelijkheid.

 

Verslaving als vlucht uit de dagelijkse realiteit

Verslaving ontstaat vaak doordat mensen niet effectief kunnen omgaan met de eisen van het dagelijks leven. In mijn werk als politieagent op straat heb ik vaak situaties gezien waarin individuen geen constructieve manier hadden om met hun problemen om te gaan. De prestatiedruk, existentiële onzekerheden of het gevoel van persoonlijk falen kunnen leiden tot een sterk verlangen naar ontsnapping. Middelengebruik wordt dan een tijdelijke strategie om te ontsnappen aan stress, angst of gevoelens van onvermogen.

 

Deze dynamiek heb ik ook waargenomen in mijn rol als life coach maar ook als docent, zelfs ook bij politiestudenten. Ook zij hebben soms te maken met middelengebruik, vaak als reactie op de constante druk om te presteren en de moeite om effectief om te gaan met stressvolle omstandigheden. Voor veel mensen lijkt het gebruik van alcohol of drugs een logische manier om negatieve emoties te dempen. Maar deze schijnbare oplossing resulteert op de lange termijn vaak in meer problemen en leidt tot afhankelijkheid.

 

De rol van overtuigingen bij verslaving

Gedachten en overtuigingen spelen een cruciale rol in zowel het ontstaan als het in stand houden van verslaving. In mijn werk met mensen in crisissituaties, zowel op straat als in mijn coachingpraktijk, heb ik gemerkt hoe sterk overtuigingen kunnen zijn. Onze overtuigingen over onszelf, onze omgeving en onze capaciteiten bepalen vaak hoe we reageren op stressvolle situaties. Wanneer iemand bijvoorbeeld gelooft dat hij of zij niet in staat is om stress aan te kunnen zonder alcohol of drugs, zal die overtuiging onvermijdelijk leiden tot het grijpen naar middelen om de stress te verminderen. Deze overtuigingen vormen vaak de kern van verslavingsgedrag.

 

Het veranderen van beperkende overtuigingen

Een van de manieren om verslaving aan te pakken is door beperkende overtuigingen te identificeren en te veranderen. In mijn sessies werk ik met cliënten aan het herkennen en veranderen van deze destructieve overtuigingen. In plaats van te geloven dat stress alleen verminderd kan worden door middelengebruik, kunnen nieuwe overtuigingen worden gevormd, zoals "ik kan stress op een gezonde manier loslaten door te sporten of te mediteren". Door overtuigingen te veranderen, verandert ook het gedrag en krijgen mensen de mogelijkheid om weer controle te krijgen over hun reacties, zonder afhankelijk te zijn van middelen.

Verslaving is vaak een ineffectieve manier om om te gaan met negatieve emoties. Door technieken zoals reframing (het herdefiniëren van beperkende overtuigingen) en ankeren (het verbinden van positieve emoties aan nieuwe stimuli) kunnen mensen gezondere strategieën ontwikkelen om met hun problemen om te gaan. Deze benadering biedt de mogelijkheid om de cyclus van verslaving te doorbreken, (Mind Academy, z.d.).

 

De overeenkomsten tussen verschillende ervaringen

Wat ik heb geleerd uit mijn ervaringen als docent, onderzoeker en life coach is dat individuen vaak naar middelen grijpen om negatieve gevoelens te vermijden of te verminderen. Of het nu gaat om prestatiedruk, onzekerheid of gevoelens van falen, de kern ligt vaak in de overtuigingen die iemand heeft over zichzelf en hun vermogen om problemen aan te pakken. Een gebrek aan effectieve coping mechanismen en het zoeken naar een snelle oplossing leidt vaak tot verslavingsgedrag.

 

Conclusie

Verslaving is veel meer dan een fysiologisch afhankelijkheidsprobleem. Het is diep geworteld in de manier waarop mensen hun gedachten, emoties en overtuigingen vormgeven. Door zowel naar de externe factoren, zoals de dagelijkse druk om te presteren, als de interne overtuigingen die ons gedrag sturen te kijken, ontstaat er een vollediger beeld van waarom iemand verslaafd raakt. Het veranderen van deze overtuigingen is een essentiële stap om verslavingsgedrag te doorbreken en individuen te ondersteunen in het vinden van gezondere manieren om met hun problemen om te gaan.

De weg naar herstel begint bij zelfinzicht. Welke overtuigingen houden jou tegen? En welke nieuwe overtuigingen kunnen jou helpen om gezonder en gelukkiger te leven? Als je ondersteuning nodig hebt om deze of andere patronen te doorbreken, sta ik voor je klaar. Neem contact met me op en samen kunnen we werken aan een gezonder en vrijer leven.